Therapie voor personen
met narcistische trekken

Therapie voor personen met narcistische trekken

Wat is daar voor nodig? Hoe ziet de therapie eruit?

Belangrijk is dat de narcistische persoon zelf ziet dat er iets niet goed gaat in de relatie met anderen. Dat hij beseft dat hij mensen om zich heen verliest, omdat ze het niet langer met hem volhouden. Hij ziet dat het voor de ander te zwaar is. Dat de andere persoon lijd onder zijn gedrag. Als een persoon voor hem te waardevol is en hij bang is deze te verliezen, dan is er een kans dat hij zijn eigen aandeel onder ogen wil zien.

In de therapie word eerst de tijd genomen om vertrouwen op te bouwen. Al komt een narcistische persoon heel zelfverzekerd over, toch is hij heel onzeker en ook bang van binnen. Eerst is het van belang dat hij zich veilig gaat voelen. Dan komt er ruimte dat hij wat kwetsbaarder kan en durft te zijn. Voorzichtig word daarna zijn gedrag aan hem uitgelegd in relatie met de ander. Dit gebeurt vol respect voor de persoon. Hij heeft het gedrag doordat hij beschadigt is. Als hij gaat begrijpen wat hij uitwerkt door zijn gedrag in de relatie, kan hij meer begrip opbrengen voor de andere persoon.

Daarna kan er ruimte gegeven worden aan het kijken wat de narcistische persoon zelf heeft meegemaakt in het leven. Daar is veel tijd en aandacht voor nodig. Hoe meer de persoon bewust is van zijn eigen schade, kan hij zien dat zijn gedrag niet is wie hij is, maar heeft ontwikkeld om zichzelf tegen meer pijn en afwijzing te beschermen. Hij kan dan langzaam aan gaan zien dat er voor hem als persoon geen of weinig ruimte is geweest in zijn jeugd. Hij het gedrag nodig heeft om zichzelf veilig te voelen. Als hij het gedrag niet doet, dan is hij bang dat ervoor hem geen ruimte is. Hij is dan bang overheerst te worden door de ander.

Dat overheersen is eigenlijk wat hij naar de ander toe doet. Hij laat de ander geen ruimte. Doordat de angst en onrust in hemzelf te groot is, doet hij dit. Hij spiegelt zijn eigen angst en gedrag op de ander. Hij voelt zich dan heel onveilig en zet het narcistische gedrag opnieuw in om zich veilig te weten en zichzelf niet zal verliezen. De andere persoon gaat zichzelf door zijn gedrag juist onveilig voelen en dat er geen ruimte voor hem/haar is. De ander verliest door de verwarring die de narcistische persoon brengt juist het zicht op de eigen persoon. Daar word flink aan getrokken. Maar dit gebeurt allemaal vanuit angst en niet om doelbewust de ander schade aan te doen.

Doordat de narcistische persoon door therapie meer inzicht krijgt in zijn eigen schade en gedrag komt er ruimte om binnen in hem te gaan werken aan een basis in hemzelf. Deze basis brengt stabiliteit en veiligheid in hemzelf. Daarna kan hij gaan werken aan de ontwikkeling van zijn eigen persoonlijkheid. Daar is nu alle ruimte voor binnen een veilige omgeving. Deze ruimte heeft hij vroeger niet gekend. Hij kan steeds verder groeien in contact met zijn innerlijke zelf. Hoe meer er een gezonde verbinding met de eigen persoon ontstaat hoe minder hij zijn defensieve gedrag nodig heeft. Er ontstaat meer rust en verbinding in de relatie met anderen.

Om kritiek en feedback van anderen te verdragen blijft een gevoelig punt. Hij heeft nodig daar voldoende bewust van te zijn wat dat in hem uit werkt. In zijn innerlijke systeem word hij door kritiek afgewezen, dan is hij niet goed genoeg. Dat is van belang dat hij dat bij zichzelf gaat herkennen, zodat hij niet eindeloos in het narcistische gedrag vervalt. Maar juist zicht krijgt op wat er van binnen bij hem gebeurt. Hij zichzelf daardoor niet naar beneden haalt, maar leert dat hij ook als iemand kritiek uit op zijn gedrag hij als persoon nog steeds oké is. Hij rustig kan kijken samen met de andere persoon waar deze tegen aanloopt in de relatie met hem. Waarin ze allebei oké zijn en geen bedreiging voor de ander hoeven te zijn.
Voor beide personen is er ruimte in de relatie. Het is niet nodig om de hele ruimte in te nemen. Dit mag de narcistische persoon ontdekken. Als hij de ander ook zijn/haar leefruimte geeft gaat het er niet over dat de ander hem gaat overheersen, maar dat de ander meer ruimte heeft om te zijn wie hij of zij is.
Als er voldoende leefruimte voor beide personen in de relatie ontstaat komt er ruimte voor verbinding. Dan word het mogelijk om elkaar echt te ontmoeten.